Khám Phá Mô Hình 3D Mặt Trăng (NASA)

MẶT TRĂNG: VỆ TINH HUYỀN BÍ

Hình ảnh chi tiết Mặt Trăng

Mặt Trăng, người bạn đồng hành cổ xưa của Trái Đất, không chỉ là thiên thể sáng nhất trên bầu trời đêm mà còn là một thế giới đầy bí ẩn và kỳ thú. Với đường kính khoảng 3.474 km, nó là vệ tinh tự nhiên lớn thứ năm trong Hệ Mặt Trời và có vai trò vô cùng quan trọng đối với hành tinh của chúng ta.

Nguồn Gốc Hình Thành

Giả thuyết phổ biến nhất về sự hình thành Mặt Trăng là "Giả Thuyết Va Chạm Lớn" (Giant Impact Hypothesis). Theo đó, khoảng 4.5 tỷ năm trước, một thiên thể có kích thước cỡ Sao Hỏa tên là Theia đã va chạm với Trái Đất sơ khai. Vụ va chạm khủng khiếp này đã bắn tung một lượng lớn vật chất từ lớp vỏ và lớp phủ của Trái Đất và Theia vào không gian. Dưới tác động của lực hấp dẫn, những mảnh vỡ này dần tập hợp lại và tạo thành Mặt Trăng.

Cấu Trúc Bên Trong

Mặt Trăng có cấu trúc phân lớp tương tự như Trái Đất, bao gồm:

Bề Mặt Đa Dạng

Bề mặt Mặt Trăng là một bức tranh phức tạp được hình thành qua hàng tỷ năm bởi các hoạt động núi lửa và vô số vụ va chạm thiên thạch.

Cao Nguyên (Terrae/Highlands)

Là những vùng sáng màu, gồ ghề, chiếm phần lớn diện tích bề mặt, đặc biệt là ở mặt xa. Chúng là phần cổ xưa nhất của vỏ Mặt Trăng, chủ yếu cấu tạo từ đá anorthosit và dày đặc các hố va chạm.

Biển Dung Nham (Maria)

Là những vùng tối màu, tương đối bằng phẳng, thực chất là các đồng bằng bazan núi lửa khổng lồ. Chúng được hình thành khi các thiên thạch lớn va chạm tạo ra các lưu vực khổng lồ, sau đó được lấp đầy bởi dung nham phun trào từ bên trong Mặt Trăng cách đây hàng tỷ năm. Một số "biển" nổi tiếng bao gồm Biển Im Lặng (Mare Tranquillitatis) - nơi Apollo 11 hạ cánh, Biển Mưa (Mare Imbrium), và Biển Khủng Hoảng (Mare Crisium).

Hố Va Chạm (Craters)

Là đặc điểm nổi bật nhất trên Mặt Trăng, với đủ mọi kích thước từ vài centimet đến hàng trăm kilômét đường kính. Một số hố va chạm trẻ, nổi bật có thể kể đến Tycho và Copernicus, với hệ thống các tia vật chất bắn ra trải dài hàng trăm kilômét.

Các Đặc Điểm Khác

Bạn có biết? "Mặt tối" của Mặt Trăng thực ra không hề "tối". Nó là "mặt xa" (far side), là phía chúng ta không bao giờ nhìn thấy từ Trái Đất do hiện tượng khóa thủy triều. Cả hai mặt của Mặt Trăng đều nhận được ánh sáng Mặt Trời tương đương nhau trong suốt chu kỳ quỹ đạo.

Chu Kỳ Quỹ Đạo và Các Pha

Mặt Trăng quay một vòng quanh Trái Đất mất khoảng 27.3 ngày (chu kỳ thiên văn). Tuy nhiên, do Trái Đất cũng di chuyển quanh Mặt Trời, chu kỳ giao hội (từ trăng non này đến trăng non kế tiếp) là khoảng 29.5 ngày. Trong suốt chu kỳ này, góc chiếu của Mặt Trời lên Mặt Trăng thay đổi, tạo ra các pha trăng quen thuộc:

Hiện Tượng Thiên Thực

Sự thẳng hàng của Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng gây ra các hiện tượng thiên thực ngoạn mục:

Lịch Sử Thám Hiểm

Mặt Trăng là thiên thể duy nhất ngoài Trái Đất mà con người đã đặt chân lên.

Tương Lai trên Mặt Trăng

Với những khám phá về nước đá ở các cực và tiềm năng tài nguyên, Mặt Trăng được xem là một bước đệm quan trọng cho các sứ mệnh thám hiểm không gian xa hơn, có thể là nơi đặt các đài thiên văn, cơ sở nghiên cứu và khai thác tài nguyên trong tương lai.