Khám Phá Mô Hình 3D Sao Kim (NASA)
SAO KIM: NGƯỜI CHỊ EM SONG SINH NÓNG BỎNG
Sao Kim, hành tinh thứ hai tính từ Mặt Trời, thường được ví như "người chị em song sinh" của Trái Đất do có kích thước, khối lượng và thành phần tương tự. Tuy nhiên, bề mặt Sao Kim lại là một thế giới địa ngục với nhiệt độ cực cao, áp suất khí quyển nghiền nát và những đám mây axit sulfuric dày đặc. Đây là hành tinh nóng nhất trong Hệ Mặt Trời, nóng hơn cả Sao Thủy dù ở xa Mặt Trời hơn.
Đặc Điểm Nổi Bật
- Hành tinh nóng nhất: Nhiệt độ bề mặt trung bình lên tới khoảng 465°C, đủ để làm chảy chì. Nguyên nhân là do hiệu ứng nhà kính cực đoan gây ra bởi bầu khí quyển dày đặc chủ yếu là carbon dioxide.
- Bầu khí quyển dày đặc: Áp suất khí quyển trên bề mặt Sao Kim gấp hơn 90 lần so với Trái Đất, tương đương với áp suất ở độ sâu gần 1 km dưới đại dương Trái Đất. Thành phần chủ yếu là CO₂ (96.5%) và nitơ (3.5%).
- Mây axit sulfuric: Sao Kim được bao phủ bởi những lớp mây dày đặc, mờ đục, được cấu tạo từ các giọt axit sulfuric. Những đám mây này phản chiếu mạnh ánh sáng Mặt Trời, khiến Sao Kim trở thành một trong những thiên thể sáng nhất trên bầu trời (sau Mặt Trời và Mặt Trăng).
- Tự quay ngược chiều: Sao Kim tự quay quanh trục rất chậm và theo chiều ngược lại so với hầu hết các hành tinh khác trong Hệ Mặt Trời (gọi là tự quay nghịch hành). Một ngày trên Sao Kim (243 ngày Trái Đất) dài hơn cả một năm của nó (225 ngày Trái Đất).
- Không có mặt trăng: Sao Kim và Sao Thủy là hai hành tinh duy nhất trong Hệ Mặt Trời không có mặt trăng tự nhiên.
- Địa hình núi lửa: Bề mặt Sao Kim chủ yếu là các đồng bằng núi lửa rộng lớn, xen kẽ với hàng ngàn núi lửa, bao gồm cả những ngọn núi lửa hình khiên khổng lồ như Maat Mons. Có bằng chứng cho thấy hoạt động núi lửa có thể vẫn còn diễn ra.
- Maxwell Montes: Dãy núi cao nhất trên Sao Kim, với đỉnh cao tới 11 km so với đồng bằng xung quanh.
Hiệu ứng nhà kính mất kiểm soát: Bầu khí quyển dày đặc CO₂ của Sao Kim đã giữ lại nhiệt từ Mặt Trời, khiến nhiệt độ bề mặt tăng vọt. Đây là một ví dụ điển hình về hiệu ứng nhà kính "mất kiểm soát", một lời cảnh báo về những gì có thể xảy ra nếu Trái Đất không kiểm soát được lượng khí thải nhà kính.
Cấu Trúc Hành Tinh
Giống như Trái Đất, Sao Kim được cho là có cấu trúc phân lớp:
- Lõi: Một lõi sắt kim loại, có thể một phần ở trạng thái nóng chảy, với bán kính khoảng 3,200 km.
- Lớp phủ (Mantle): Một lớp phủ đá silicat nóng chảy, dày khoảng 2,800 km.
- Vỏ (Crust): Lớp vỏ đá silicat tương đối mỏng, dày khoảng 10-30 km.
Tuy nhiên, do không có hoạt động kiến tạo mảng như Trái Đất, cơ chế giải phóng nhiệt bên trong của Sao Kim vẫn là một chủ đề nghiên cứu.
Lịch Sử Thám Hiểm
Sao Kim là một trong những mục tiêu thám hiểm sớm nhất của con người do vị trí gần Trái Đất.
- Chương trình Venera (Liên Xô): Đã thực hiện một loạt các sứ mệnh thành công, bao gồm các tàu quỹ đạo và tàu đổ bộ. Venera 7 là tàu vũ trụ đầu tiên hạ cánh thành công xuống một hành tinh khác (1970), và các tàu Venera sau đó đã gửi về những hình ảnh đầu tiên từ bề mặt địa ngục của Sao Kim.
- Pioneer Venus (NASA): Gồm một tàu quỹ đạo và nhiều tàu thăm dò khí quyển, cung cấp dữ liệu chi tiết về bầu khí quyển và bề mặt.
- Magellan (NASA): Sử dụng radar để lập bản đồ 98% bề mặt Sao Kim với độ phân giải cao, xuyên qua lớp mây dày đặc, hé lộ địa hình núi lửa phức tạp.
- Venus Express (ESA): Tàu quỹ đạo nghiên cứu chi tiết bầu khí quyển Sao Kim.
- Akatsuki (JAXA): Tàu quỹ đạo hiện tại của Nhật Bản, đang nghiên cứu động lực học khí quyển Sao Kim.
Nhiều sứ mệnh tương lai đang được lên kế hoạch, bao gồm VERITAS và DAVINCI+ của NASA, nhằm tìm hiểu sâu hơn về lịch sử địa chất, khí quyển và khả năng từng tồn tại đại dương trên Sao Kim.
Thư Viện Hình Ảnh Sao Kim